بالابر هیدرولیک یکی از متداولترین انواع بالابر است که از اصول هیدرولیک برای جابجایی عمودی بار یا افراد استفاده میکند و بر پایهی قانون پاسکال به حالت زیر کار میکند:
در یک سیال محصور و غیرقابل انعطاف، هرگونه افزایش فشار در یک نقطه، به طور مساوی به تمام نقاط سیال منتقل میشود.
در بالابر هیدرولیک، این اصل به منظور تبدیل نیروی کم به نیروی زیاد برای بلند کردن بارهای سنگین به کار گرفته میشود. اجزای اصلی این سیستم عبارتند از:
- مخزن روغن: مخزن روغن، سیال مورد نیاز برای انتقال نیرو را ذخیره میکند.
- پمپ هیدرولیک: پمپ، روغن را با فشار بالا به درون سیلندر هدایت میکند.
- سیلندر هیدرولیک: سیلندر، شامل یک پیستون متحرک درون یک محفظه است که روغن تحت فشار به آن وارد میشود.
- شیر کنترل: شیر کنترل، جریان روغن به سمت سیلندر و خروج آن را تنظیم میکند.
بالابر هیدرولیکی چگونه کار میکند؟
- مرحله بالا بردن: اپراتور با استفاده از شیر کنترل، روغن را با فشار بالا به درون سیلندر هدایت میکند.
- فشار به پیستون نیرو وارد میکند: طبق قانون پاسکال، فشار روغن به طور مساوی به تمام سطوح پیستون اعمال میشود و آن را به سمت بالا حرکت میدهد.
- بار به سمت بالا حرکت میکند: سکوی بالابر که به پیستون متصل است، به همراه بار، به سمت بالا حرکت میکند.
- مرحله پایین آوردن: برای پایین آوردن بار، اپراتور شیر کنترل را در جهت تخلیه روغن از سیلندر تنظیم میکند.
- بازگشت روغن به مخزن: روغن تحت فشار از سیلندر خارج شده و به مخزن باز میگردد.
- بار به آرامی پایین میآید: با تخلیه روغن از سیلندر، پیستون به دلیل نیروی جاذبه یا سایر نیروهای خارجی (مانند فنر) به سمت پایین حرکت میکند و بار را به آرامی پایین میآورد.
مزایای بالابر هیدرولیک:
- قدرت بالا: بالابرهای هیدرولیک میتوانند بارهای سنگینی را به راحتی جابجا کنند.
- حرکت نرم و روان: حرکت پیستون در سیلندر، جابجایی بار را به صورت نرم و روان انجام میدهد.
- تنوع کاربرد: بالابرهای هیدرولیک در انواع مختلف و برای مصارف گوناگون از جمله در صنایع، انبارها، کارگاهها و … قابل استفاده هستند.
- قیمت مناسب: در مقایسه با سایر انواع بالابر، قیمت بالابرهای هیدرولیک به نسبت مناسبتر است.
معایب بالابر هیدرولیک:
- نشت روغن: احتمال نشت روغن از اتصالات سیستم هیدرولیک وجود دارد که میتواند باعث آلودگی و خرابی شود.
- حساسیت به دما: عملکرد سیستم هیدرولیک به دمای محیط وابسته است و در دماهای بسیار بالا یا پایین ممکن است با مشکل مواجه شود.
- سرعت پایین: سرعت جابجایی بار در بالابرهای هیدرولیک در مقایسه با برخی از انواع دیگر بالابر (مانند بالابرهای زنجیری) پایینتر است.
ویژگیهای روغن مناسب برای بالابر
خب ما با مزایای بالابر هیدرولیک آشنا شدیم و اگر به دلایلی مانند: نشت روغن بخواهیم روغن هیدرولیک مناسب برای بالابر انتخاب کنیم راعایت نکات زیر ضروری است.
- ویسکوزیته مناسب: ویسکوزیته روغن به غلظت آن اشاره دارد. روغن مناسب برای بالابر هیدرولیک باید ویسکوزیتهی پایین (نسبتا رقیق) داشته باشد تا بتواند به راحتی در سیستم جریان پیدا کند. روغن با ویسکوزیتهی بالا، در دماهای پایین سفت شده و حرکت اجزای سیستم را با مشکل مواجه میکند و در دماهای بالا نیز روانکاری کافی را انجام نمیدهد.
- مقاومت در برابر اکسیداسیون: روغن هیدرولیک در مجاورت با هوا و به مرور زمان، دچار اکسیداسیون میشود. اکسیداسیون باعث تجزیهی روغن و از دست رفتن خاصیت روانکاری آن میشود. روغن مناسب برای بالابر باید خاصیت آنتیاکسیدان خوبی داشته باشد تا در برابر اکسیداسیون مقاوم باشد.
- قابلیت تحمل فشار بالا: سیستم هیدرولیک بالابر، تحت فشار زیادی کار میکند. روغن مناسب باید بتواند این فشار بالا را تحمل کند و خاصیت روانکاری خود را در شرایط پرفشار حفظ نماید.
- خاصیت ضد کف: کف در روغن هیدرولیک باعث کاهش کارایی و روانکاری اجزای سیستم میشود. روغن مناسب باید خاصیت ضد کف خوبی داشته باشد تا از تشکیل کف در مخزن روغن جلوگیری کند.
- سازگاری با اجزای سیستم: روغن هیدرولیک با اجزای مختلفی مانند پمپ، جک، لولهها و درزگیرها در تماس است. روغن مناسب باید با این اجزا سازگاری داشته باشد و باعث خوردگی یا فرسودگی آنها نشود.
نکات مهم در انتخاب روغن هیدرولیک
هنگام انتخاب روغن هیدرولیک برای بالابر خود، به چند نکتهی مهم توجه کنید:
- توصیهی سازندهی بالابر: در دفترچهی راهنمای بالابر خود، معمولا روغن هیدرولیک توصیه شده توسط سازنده ذکر شده است. بهتر است از روغن توصیه شده یا روغنهایی با مشخصات مشابه استفاده کنید.
- ویسکوزیتهی روغن: ویسکوزیتهی روغن مناسب برای بالابر شما معمولا با عددی مانند “68” نشان داده میشود. این عدد نشاندهندهی غلظت روغن در دمای مشخص است. برای انتخاب ویسکوزیتهی مناسب، به شرایط آب و هوایی منطقهی خود و دمای کارکرد بالابر توجه کنید.
- کیفیت روغن: از روغنهای هیدرولیک باکیفیت و برندهای معتبر استفاده کنید. توجه کنید که ممکن است در بازار با روغن های تقلبی نیز وجود داشته باشد و روغنهای بیکیفیت میتوانند به اجزای سیستم آسیب زده و عمر بالابر شما را کاهش دهند.
برنامهی تعویض
روغن هیدرولیک بالابر، یک محصول مصرفی است و به مرور زمان خاصیت خود را از دست میدهد. تعویض روغن در فواصل زمانی مشخص، برای عملکرد صحیح و طول عمر بالای بالابر ضروری است. برنامهی تعویض روغن به عوامل مختلفی مانند:
- نوع و کیفیت روغن: روغنهای باکیفیتتر معمولا طول عمر بالاتری دارند و دیرتر نیاز به تعویض پیدا میکنند.
- میزان کارکرد بالابر: بالابرهایی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند، نیاز به تعویض روغن در فواصل زمانی کوتاهتری دارند.
- شرایط محیطی: کارکرد بالابر در محیطهای پر گرد و غبار یا با دمای بالا، باعث آلودگی زودتر روغن میشود.
به طور کلی، توصیه میشود روغن هیدرولیک بالابر را هر 16 ماه یا هر 2000 ساعت کارکرد مفید، تعویض نمایید. لطفا توجه کنید که در شرایط محیطی و نوع کاربری ممکن است این شرایط متفاوت باشد.
علائم فاسد شدن روغن هیدرولیک
نشانه هایی وجود دارد که نشان میدهد روغن هیدرولیک بالابر شما فاسد شده وکارایی خود را از دست داده است، بنابراین همیشه این نکات را به یاد داشته باشید:
- تغییر رنگ روغن: روغن هیدرولیک نو بستگی به شرکت سازنده آن به رنگ زرد روشن یا سبز است. اگر رنگ روغن تیره شده باشد، بوی سوختگی بدهد یا ذرات معلق در آن مشاهده شود، نشاندهندهی فاسد شدن روغن است.
- کاهش کارایی بالابر: اگر بالابر شما کند حرکت میکند، قدرت خود را از دست داده یا در هنگام حرکت صداهای غیرعادی تولید میکند، میتواند یکی از نشانه های فاسد شدن روغن باشد.
- افزایش دمای روغن: دمای کارکرد روغن هیدرولیک باید در محدودهی مشخصی باشد. اگر دمای روغن بیش از حد بالا رفته باشد، نشاندهندهی فاسد شدن روغن آن است.
- نشتی روغن: اگر از اتصالات سیستم هیدرولیک روغن نشت میکند، میتواند به دلیل فاسد شدن روغن و از بین رفتن خاصیت درزگیر کنندگی آن باشد.
مشکلات و خطرات استفاده از روغن فاسد در بالابر
استفاده از روغن هیدرولیک فاسد در بالابر میتواند عواقب جبرانناپذیری به دنبال داشته باشد. این عواقب عبارتند از:
- آسیب به اجزای سیستم هیدرولیک: روغن فاسد خاصیت روانکاری خود را از دست داده و باعث خوردگی، فرسایش و خرابی اجزای سیستم هیدرولیک مانند پمپ، جک، لولهها و درزگیرها میشود.
- کاهش عملکرد بالابر: روغن فاسد باعث افت کارایی و قدرت بالابر میشود و در موارد شدید میتواند منجر به از کار افتادن کامل بالابر شود.
- افزایش خطر تصادف: خرابی سیستم هیدرولیک به دلیل روغن فاسد، میتواند منجر به سقوط ناگهانی بالابر و ایجاد خطر برای افراد و اموال شود.
نکات ایمنی در هنگام تعویض
تعویض روغن هیدرولیک بالابر باید با رعایت نکات ایمنی انجام شود. این نکات عبارتند از:
- استفاده از تجهیزات ایمنی: هنگام کار با روغن هیدرولیک، از عینک، دستکش و لباس کار مناسب استفاده کنید. و از تماس مستقیم آن با پوست خودداری نماید.
- جمعآوری روغن فاسد: لطفا روغن فاسد را به طور صحیح جمعآوری و دفع کنید. از ریختن روغن فاسد در محیط زیست خودداری نمایید.
- تمیز کردن سیستم: قبل از ریختن روغن جدید، سیستم هیدرولیک را به طور کامل از روغن فاسد و آلودگیها تمیز کنید. تا مدت زمان بیشتری بتوانید از آن بهره مند شوید.
- استفاده از روغن اصل: از روغن هیدرولیک های متفرقه و بدون نام و نشان و مراکز معتبر همانند دیزل یدک روغن را خریداری نماید. متاسفانه در بازار گزارش هایی از وجود روغن های تقلبی در بسته بندی شرکت های معتبر همانند پارس بابک و هیدرومکس گزارش شده است.
بهترین روغن هیدرولیک برای بالابر (پارس بابک یا هیدرومکس)
برای بالابر هیدرولیکی همیشه از نوع روغن هیدرولیک HLP 68 استفاده نماید. در بازار سه شرکت معتبر تولید کننده ایرانی روغن هیدرولیک مناسب برای انواع بالابر را به بازار عرضه میکنند. شرکت نفت بهران، شرکت نفت پارس و شرکت نفت سپاهان که برند دو تولید کننده آخری به ترتیب پارس بابک و هیدرومکس HLP 68 سپاهان میباشد که توصیه ما استفاده از این دو نوع محصول میباشد. لطفا دقت کنید که کیفیت هر دو کالا یکسان است اما در بازار پارس بابک شناخته شده تر و دارای قیمت بیشتری نسبت به هیدرومکس است در حالی که تفاوتی از نظر کیفی با یکدیگر ندارند.
روغن هیدرولیک هیدرومکس HLP 68
مزیت های استفاده از روغن هیدرومکس hlp 68
✅ مقاومت در برابر سایش
✅ تحمل حرارت بالا
✅ حذف سریع حبابهای هوا
✅ مقاومت در برابر اکسیداسیون
✅ جدا شدن از آب
✅ فیلتراسیون آسان
سلام روغن بالابر هیدرولیک برند خارجی هم موجوده؟ کلا ایرانی بهتره یا خارجی؟